این در حالی است که مطابق با ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر، هر انسانی محق به داشتن آزادی اندیشه، وجدان و دین است؛ این حق شامل آزادی عقیده، تغییر مذهب [دین]، و آزادی علنی [و آشکار] کردن آئین و ابراز عقیده، چه به صورت تنها، چه به صورت جمعی یا به اتفاق دیگران، در قالب آموزش، اجرای مناسک، عبادت و برگزاری آن در محیط عمومی یا خصوصی است و هیچ فردی حق اهانت و تعرض به فرد دیگری به لحاظ تمایز و اختلاف اندیشه ندارد.
اما قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر اعلامیه حقوق بشر نیست، بلکه این قانون بر اساس فقه شیعه بنا شده است. از این رو در ادامه از نگاه فقه شیعه موضوع را بررسی میکنیم.
فقه شیعه در مورد مقوله «تغییر دین» چه میگوید؟
در مورد ارتداد فقهای شیعه نظرات مختلفی دارند. اما به هر روی کسی که از اسلام باز گردد از نظر فقه شیعه مرتد شناخته میشود. ارتداد بر دو نوع است: ۱- مرتد فطری (که از پدر و مادر مسلمان به دنیا آمده اما پس از مدتی دینش را تغییر میدهد). ۲- مرتد ملی (کسی که از پدر و مادر غیرمسلمان دنیا آمده، به اسلام گرویده اما مجددا از اسلام باز میگردد).
احکام این دو نوع مرتد از جهاتی متفاوت است. براساس نظر برخی از فقهای شیعه، علیرغم تصریح نص قرآن به حق انتخاب دین، فرد مسلمان تنها در حوزه تحقیق آزاد است و حق تغییر دین ندارد. برخی دیگر معتقدند که میتواند تغییر دین دهد اما حق تبلیغ ندارد و سایر مسلمانان نیز باید از ارتباط با این فرد خودداری کنند. دلیل این موضوع را هم خطرات و عوارض اجتماعی گسترش تغییر دین در جامعه اسلامی عنوان میکنند. از این رو چون تزلزل در جامعه اسلامی خطر تلقی میشود، حکم مرگ را مجازات فرد مرتد میدانند. بنابه نظر اکثریت فقهای شیعه، حکم فرد مرتد برای مردان مسلمانزاده، در صورت تغییر دین مرگ است. اما زنان مرتد فطری شامل این قانون نمیشوند و برای آنها حبس در نظر گرفته میشود. از این رو دو دسته آخر باید آن قدر در حبس نگه داشته شوند و شرایط بر آنها سخت شود تا توبه کنند. اگر توبه نکردند باید تا پایان عمر در حبس باقی بمانند. در مورد مرتد ملی نیز تا سه روز به او فرصت توبه میدهند. اگر توبه کرد آزاد میشود. در غیر این صورت مجازات وی مرگ است. حکم مرتد ملی زن نیز به مانند مرتد فطری است. البته این احکام به صراحت در قرآن بیان نشده است، اما فقه شیعه حکم به این موضوع داده است.
کانون دفاع از حقوق ادیان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر