۱۴۰۲ آبان ۲۹, دوشنبه

مهاجرت‌ بی‌بازگشت نخبگان از ایران و "بی‌خیالی" مسئولان

 

سالانه هزاران دانشجو، کادر درمانی و نیروی کار ماهر ایران را ترک می‌کنند. بخش بزرگی دیگر به وطن خود بازنمی‌گردند. کارشناسان فرار این سرمایه را جبران‌ناپذیر می‌دانند اما مسئولان جمهوری اسلامی آنرا "خطری" تلقی نمی‌کنند.


رسانه‌های ایران تاکنون گزارش‌های متعددی درباره مهاجرت نیروی نخبه این کشور و افزایش مداوم آن در سال‌های اخیر منتشر کرده‌اند. بنا بر آمار مهاجرت ایرانی‌ها در دو سال اخیر نسبت به ۳۰ سال قبل، دو برابر شده است. گروه مهاجران از متخصصان و نخبگان فراتر رفته و کارگران ماهر و دانش‌آموزان را نیز در بر گرفته است. این روند می‌تواند پیامدهای اقتصادی جدی داشته باشد.

روزنامه هم‌میهن در گزارشی که روز دوشنبه ۲۲ آبان منتشر کرد، نوشت که جمعیت ایرانیان مهاجر در دنیا در مجموع دو میلیون و ۶۲ هزار نفر برآورد شده است.


نهادهای مختلف جمهوری اسلامی اما آمارهای متفاوت و بالاتری از شمار ایرانیان مهاجرت‌کرده به دست می‌دهند. برای مثال، دبیرخانه شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشورِ، وابسته به وزارت امور خارجه، سال ۱۴۰۰ اعلام کرده بود که در کل چهار میلیون و ۳۷ هزار و ۲۵۸ ایرانی در خارج از کشور هستند. 


بنا بر گزارش هم‌میهن بیشترین کشوری که در سال ۱۴۰۱ ایرانیان را در خود جای داده، امارات متحده عربی است.

بر أساس داده‌های آمار سالنامه مهاجرتی ایران در  ۲۰۱۸ شمار ایرانیان مهاجر در امارات به ۴۵۴ هزار نفر رسیده است. ۳۹۸ هزار ایرانی (۹۲۹۵ نفر از آنها دانشجو) ساکن آمریکا بوده‌اند، ۲۱۳ هزار نفر (از آنها ۷۸۵۴ دانشجو) مقیم کانادا، ۲۰۳ هزار نفر (۹۳۱۹ نفر از آنها دانشجو) ساکن آلمان، ۱۵۵ هزار نفر (۸۸۷۶ از آنها دانشجو) ساکن ترکیه و در رده‌های بعدی بریتانیا با ۸۳ هزار، سوئد با ۸۱ هزار، استرالیا با ۷۸ هزار، اسرائیل با ۵۱ هزار و کویت با ۴۶ هزار تبعه ایرانی قرار دارند.

نکته مهم این که مقام‌های جمهوری اسلامی خود به علل مهاجرت اذعان می‌کنند. وب‌سایت "انتخاب" به نقل از دهقانی فیروزآبادی نوشته است که دلایل افزایش مهاجرت از جمله "وقایع سیاسی" سال گذشته و "امکانات خوبی" است که سایر کشورها در اختیار متخصصان ایرانی قرار می‌دهند.


معاون علمی رئیسی در عین حال تاکید کرده که "نباید بی خیال باشیم. باید اتفاقاً مراقب باشیم که این شیب زیاد نشود و روند آن کاهشی شود تا در آینده با مشکل جدی مواجه نشویم." او پیش‌بینی کرده که آمار مهاجرت "کاهش خواهد یافت و نشانه‌هایش هم ظاهر شده است"، اما نگفته در حالی که وضع اقتصادی و سیاسی ایران رو به وخامت است، این "نشانه"‌ها کی و کجا خود را بروز داده‌اند.

هیچ نظری موجود نیست: